Korzystanie z instytucji rozdzielności majątkowej staje się w Polsce coraz popularniejsze, wraz ze wzrostem świadomości prawnej obywateli. Zdecydowanie najważniejszym powodem zdecydowania się na rozdzielność majątkową jest zachowanie niezależności finansowej między małżonkami.
Przykładem sytuacji, w której małżonkowie często decydują się na wprowadzenie rozdzielności majątkowej jest spora dysproporcja w posiadanych środkach finansowych. Wtedy małżonek dysponujący znacząco większymi środkami może chcieć zabezpieczyć je na przyszłość w wypadku ewentualnego rozwodu.
Rozdzielność majątkowa może być ustanowiona tak na początku małżeństwa, jak i później, w jego trwania. Jej skutkiem jest to, iż każdy z małżonków dysponuje swoim własnym, odrębnym majątkiem. Do tego, wszelkie mienie nabyte po zawarciu stosownej umowy o rozdzielność nie wchodzą do majątku wspólnego od momentu jej zawarcia.
Jak to się jednak ma do dziedziczenia po małżonku?
Małżonek pozostający w ustroju rozdzielności majątkowej dziedziczy na takich samych zasadach, jak pozostający w ustroju wspólnoty majątkowej. Teoretycznie więc nie występuje między tymi dwoma ustrojami żadna różnica.
Jednakże pamiętać należy, iż małżonek pozostający w rozdzielności nie bierze udziału w podziale majątku wspólnego. W przypadku pozostawania we wspólności majątkowej, po śmierci małżonka, drugi małżonek staje się wyłącznym właścicielem połowy majątku wspólnego. Dopiero pozostająca, druga połowa, staje się przedmiotem dziedziczenia. To z tej połowy małżonek otrzyma przysługujący mu(najczęściej wg. reguł dziedziczenia ustawowego) udział w spadku.
Co to oznacza od strony praktycznej?
Otóż oznacza to, iż dziedziczenie w sytuacji istnienia rozdzielności majątkowej nigdy nie będzie korzystniejsze dla pozostającego małżonka od dziedziczenia, gdy istnieje wspólność majątkowa(zakładając, iż wartość pasywów jest mniejsza od wartości aktywów masy spadkowej).
Omówić można to na przykładzie:
Małżeństwo Kowalskich ma dwoje dzieci. Są właścicielami sporego mieszkania położonego w centrum Warszawy. Jedno z małżonków umiera.
I tutaj możliwe są dwa warianty:
- a) wariant z rozdzielnością majątkową
Jeśli mieszkanie wchodziło w skład majątku osobistego zmarłego małżonka, każdy z jego spadkobierców(dzieci i małżonek) otrzymują, zgodnie z regułami dziedziczenia ustawowego, po 1/3 własności mieszkania.
- b) wariant ze wspólnością majątkową
Mieszkanie wchodzi w skład majątku wspólnego. Pozostającemu małżonkowi przysługuje 1/2 mieszkania, z uwagi na fakt, iż po śmierci małżonka zostaje wyłącznym właścicielem połowy majątku wspólnego. Pozostała połowa mieszkania jest dziedziczona według reguł dziedziczenia ustawowego. A więc dzieci otrzymują po 1/6 mieszkania, a małżonek, obok posiadanej już 1/2, otrzyma również 1/6.
Jak widać na powyższym przykładzie, różnice w wartości odziedziczonego majątku mogą być naprawdę znaczące. Trzeba mieć to na uwadze decydując się na ustanowienie rozdzielności majątkowej.
Oczywiście spadkodawca może rozporządzić swoim majątkiem w inny sposób, sporządzając testament – na przykład pominąć całkowicie małżonka w dziedziczeniu. W takim przypadku małżonkowi przysługiwać będzie jednak zachowek, niezależnie od tego, czy była między małżonkami ustanowiona rozdzielność majątkowa.
Jeśli chcesz przed podjęciem decyzji o ustanowieniu rozdzielności majątkowej zasięgnąć opinii profesjonalisty, nasi prawnicy udzielają kompleksowej pomocy w tej kwestii. Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci podjąć najlepszą dla Twoich finansów decyzję.