Spółki prawa handlowego są tworzone poprzez wspólne działanie określonych podmiotów – najczęściej będą to osoby fizyczne, ukierunkowane na osiągnięcie określonego celu.
W trakcie trwania spółki, jeden ze wspólników może dojść do wniosku, iż nie ma ochoty prowadzić działalności z pozostałymi osobami. Co wtedy? W jaki sposób może „uwolnić się” od niechcianej Spółki?
Z pomocą przychodzi Kodeks Spółek Handlowych. W artykułach 61 oraz 62 określone zostały modelowe zasady wystąpienia – czy to w drodze decyzji wspólnika, czy też działania wierzyciela wspólnika. Nie możemy bowiem zapominać, iż prowadzenie działalności wiąże się z określonym ryzykiem. Może się zdarzyć, iż wierzyciel wspólnika, wobec braku skuteczności egzekucji z majątku, złoży wniosek o wypowiedzenie umowy spółki.
Art. 61. §:
- 1. Jeżeli spółkę zawarto na czas nieoznaczony, wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego.
- 2.Spółkę zawartą na czas życia wspólnika uważa się za zawartą na czas nieoznaczony.
- 3.Wypowiedzenia dokonuje się w formie pisemnego oświadczenia, które należy złożyć pozostałym wspólnikom albo wspólnikowi uprawnionemu do reprezentowania spółki.
Art. 62. §:
- 1. W czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika może uzyskać zajęcie tylko tych praw służących wspólnikowi z tytułu udziału w spółce, którymi wspólnikowi wolno rozporządzać.
- 2.Jeżeli w ciągu ostatnich sześciu miesięcy przeprowadzono bezskutecznie egzekucję z ruchomości wspólnika, wówczas jego wierzyciel, który na podstawie tytułu egzekucyjnego uzyskał zajęcie roszczeń służących wspólnikowi w przypadku jego wystąpienia lub rozwiązania spółki, może wypowiedzieć umowę spółki na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego, nawet gdy umowa spółki była zawarta na czas oznaczony. Jeżeli umowa spółki przewiduje krótszy termin wypowiedzenia, wierzyciel może skorzystać z terminu umownego.
- 3.Przeciwne postanowienia umowy są nieważne.
Już pobieżna lektura przytoczonych przepisów pozwala na stwierdzenie, iż zaproponowane regulacje cechuje 6 miesięczny okres wypowiedzenia. Jawi się on jako długi, jakkolwiek jego celem jest zapewnienie możliwości rzetelnego rozliczenia się ze spółką. Tożsama regulacja została przyjęta odnośnie wierzycieli. Ma to na celu ochronę spółki przed przedwczesnym utraceniem bytu prawnego.
Przepis art. 62 daje możliwość pewnej szerszej interpretacji art. 61. Pośrednio wskazuje on na możliwość umownej zmiany okresu wypowiedzenia – oczywiście uprzednio zawartej w umowie zawieranej spółki. Nie można wykluczyć, iż tworzący spółkę wspólnicy zechcą ograniczyć okres wypowiedzenia do 3 miesięcy, albo i nawet 1 miesiąca – tak, aby ewentualnie szybciej pozbyć się wychodzącego członka spółki.
Pozostaje wskazać na marginesie, iż poza klasycznym wypowiedzeniem umowy spółki, istnieje możliwość sprzedaży swoich udziałów innej osobie, bądź ich przeniesienie. Temat ten zostanie poruszony w formie odrębnego wpisu.