Gwarancja i rękojmia są dwiema różnymi podstawami prawnymi, z których kupujący może skorzystać składając reklamację. Tylko od niego zależy, którą z nich wybierze. Ze względu na to, że nie jest możliwe skorzystanie z obu trybów jednocześnie, warto przyjrzeć się różnicom występującym między tymi instytucjami.
Czym różni się gwarancja od rękojmi?
Podstawowa różnica między odpowiedzialnością wynikającą z rękojmi i gwarancji polega na podmiocie odpowiedzialnym za wady. Z tytułu rękojmi odpowiada sprzedawca, a z tytułu gwarancji odpowiada producent. Odpowiedzialność na podstawie rękojmi sprzedawca ponosi zawsze, ponieważ wynika ona z mocy prawa. Producent natomiast odpowiada z tytułu gwarancji tylko wówczas, gdy taką gwarancję wystawił, co nie jest jego obowiązkiem, a zależy jedynie od jego woli. Oświadczenie gwarancyjne najczęściej składane jest w formie reklamy, ale może występować również w formie dokumentu dołączanego przy wydaniu towaru.
Co jest bardziej korzystne dla kupującego?
Rękojmia obejmuje wady fizyczne rzeczy oraz wady prawne. Gwarancja co do zasady obejmuje jedynie wady fizyczne. Rękojmia trwa dwa lata (a w przypadku nieruchomości lat pięć), natomiast czas trwania gwarancji ustalany jest przez gwaranta umownie. Dopiero, jeżeli w oświadczeniu gwarancyjnym nie zastrzeżono inaczej, przyjmuje się, że trwa ona dwa lata. Roszczenia z tytułu rękojmi mogą być inne niż z tytułu gwarancji. Z tytułu rękojmi kupujący może żądać obniżenia ceny, wymiany rzeczy na nową, naprawy czy odstąpienia od umowy. Roszczenia gwarancyjne określone są przez samego gwaranta w dokumencie gwarancyjnym. Dodatkowo, po wymianie rzeczy termin rękojmi nie wydłuża się, a w przypadku gwarancji – wymiana powoduje, że jej termin biegnie na nowo. To, która podstawa składania przez kupującego reklamacji jest dla niego bardziej korzystna, należy oceniać z uwzględnieniem indywidualnego przypadku. Jest tak ze względu na dużą swobodę ustalania warunków gwarancji przez gwaranta. Częstszą praktyką jest składanie reklamacji na podstawie gwarancji.
Zbieg podstaw do złożenia reklamacji
Nie jest wykluczone korzystanie z gwarancji po złożeniu reklamacji na podstawie przepisów o rękojmi i odwrotnie. Zgodnie z art. 579 kodeksu cywilnego kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji, a wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytuły rękojmi.