Niniejsza sprawa dotyczy wypadku samochodowego, w którym zmarł ojciec powoda. Postępowanie karne w tej sprawie zostało umorzone. Aczkolwiek Sąd Apelacyjny w Lublinie stwierdził, iż nie stało to na przeszkodzie orzeczeniu przez sąd cywilny o odpowiedzialności za wypadek. Więcej na ten temat w poniższym artykule.
Nieszczęśliwy wypadek
Mężczyzna jechał samochodem wraz z dziewięcioletnim synem. Wtedy też doszło do wypadku, który spowodował śmierć ojca. W toku postępowania karnego ustalono, iż kierowca drugiego pojazdu nie był w stanie uniknąć kolizji. W związku z czym wyłącznie winnym był nieżyjący ojciec dziewięciolatka. Dlatego też śledztwo zostało umorzone. Natomiast syn zmarłego, działający przez matkę pozwał podmiot, będący następcą prawnym spółki, w której posiadał on ubezpieczenie OC. W powództwie domagał się odszkodowania tytułem pogorszenia się sytuacji finansowej na skutek śmierci ojca oraz zadośćuczynienia za utracenie więzi rodzinnej.
Oddalenie powództwa
Sąd okręgowy zgodził się ze stanowiskiem stronu pozwanej. Stwierdził że powód nie mógł domagać się przyznania mu świadczeń od ubezpieczyciela, skoro dochodził ich z uwagi na śmierć ojca. Sprawcą wypadku był bowiem ojciec powoda. Powód swoje roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia oparł na przepisie art. 446 par. 4 k.c. Na jego podstawie sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Do zastosowania owego przepisu konieczne jest stwierdzenie śmierci poszkodowanego, za którego śmierć ponosi odpowiedzialność inna osoba. Poszkodowanym natomiast jest ten, kto stracił życie na skutek czynu niedozwolonego. Jako że to zmarły spowodował wypadek, nie można uznać go za poszkodowanego.
Obowiązek stwierdzenia popełnienia przestępstwa
Powód zaskarżył orzeczenie pierwszej instancji do sądu apelacyjnego, twierdząc, iż nie rozpoznano istoty sprawy, gdyż nie wydano wyroku skazującego w sprawie karnej. Sąd nie zgodził się z tym stanowiskiem. Podniósł, iż można było ustalić, kto jest sprawcą wypadku komunikacyjnego. Prawomocny wyrok skazujący nie jest jedynym dowodem, na podstawie którego taka okoliczność może być ustalona. Sąd apelacyjny powołał się również na orzeczenie SN (III CSK 193/08), zgodnie z którym gdy w postępowaniu karnym nie stwierdzono popełnienia przestępstwa, sąd cywilny ma obowiązek dokonania we własnym zakresie, czy czyn taki popełniono. W takim wypadku ustaleń dokonuje się według zasad przewidzianych w prawie karnym.
