Urlop macierzyński to świadczenie przysługujące w następstwie urodzenia dziecka. Istnieje możliwość wykorzystania go również przed porodem. Skorzystać z niego ma prawo mama dziecka, niezależnie od rodzaju umowy jaki ją obowiązuje, a także tata dziecka. Może on zostać wydłużony o urlop rodzicielski w wymiarze 32 tygodni. Za okres urlopu macierzyńskiego przysługuje również zasiłek macierzyński. Konieczne jest jednak wypełnienie odpowiednich dokumentów, a następnie złożenie ich w określonym terminie.
Wymiar urlopu
Pracownicy przysługuje urlop, którego okres wynosi najmniej 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie i jego wymiar wzrasta wraz z ilością rodzących się dzieci odpowiednio do 31 tygodni – urodzenie dwojga dzieci przy jednym porodzie, 33 tygodni – trojga dzieci, 35 tygodni – czworga dzieci, do37 tygodni – urodzenie pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie. Przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać maksymalnie 6 tygodni urlopu. Po porodzie może wykorzystać resztę urlopu do wyczerpania przypadającego wymiaru. Pracownica, po wykorzystaniu przynajmniej 14 tygodni urlopu, może zrezygnować z jego pozostałej części, jeżeli zamierza powrócić do pracy, w sytuacji gdy pozostałą część urlopu wykorzysta pracownik – ojciec wychowujący dziecko albo przez okres, który pozostał do końca urlopu, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony – ojciec dziecka, który w tym celu przerwał działalność zarobkową.
Wymiar zasiłku
Zasiłek przysługuje kobiecie, która jest objęta ubezpieczeniem chorobowym. W okresie 20 tygodni urlopu należy się zasiłek o wymiarze 100% podstawy wymiaru zasiłku. Wymiar ten określamy poprzez średnie wynagrodzenie pracownicy za ostatni rok pracy. W sytuacji, której pracownica ma stałą pensję, wypłacany każdego miesiąca zasiłek będzie mieć wartość wynagrodzenia za pracę. Także 100% zasiłku zostanie wypłacone przez 6 pierwszych tygodni urlopu rodzicielskiego, natomiast za pozostały jego okres już 60%. W innym wypadku możliwe jest uśrednienie wartości zasiłku przez cały rok urlopu – macierzyńskiego oraz rodzicielskiego. Uprawniona powinna w ciągu 21 dni od czasu porodu złożyć wniosek o skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w całym wymiarze – w tej sytuacji zasiłek będzie się należał za cały rok w wymiarze 80% podstawy wymiaru zasiłku.
Podsumowanie
Urlop macierzyński należy określić jako obowiązkowy, ponieważ matka musi zasadniczo skorzystać z 14 tygodni urlopu. Pozostałe 6 tygodni mogą wtedy przypaść ojcu lub innemu członkowi najbliższej rodziny. Wynagrodzenie w trakcie odbywania urlopu nie przysługuje, dlatego jest przyznawany zasiłek macierzyński. Jego wymiar jest uzależniony od wartości wynagrodzenia za pracę (jeżeli mowa o pracowniku) lub wartości odprowadzanej składki na ubezpieczenie chorobowe (jeżeli mowa o prowadzeniu działalności gospodarczej).
