Co do zasady aborcja w Polsce jest niedozwolona, aczkolwiek istnieje kilka wyjątków. Do tej pory należały do nich m.in. przypadki podejrzeń ciężkiego upośledzenia lub choroby płodu. Trybunał konstytucyjny zajął się kwestią konstytucyjności owego wyjątku. W kontrowersyjnym orzeczeniu z czwartku (26.10.2020 r.) zadecydował, iż tzw. aborcja eugeniczna jest niezgodna z konstytucją.
Dotychczasowy stan prawny
Obowiązująca od 1993 r. Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży zezwala na dokonanie aborcji w trzech przypadkach – gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety, jest duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu lub gdy ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego. Natomiast grupa posłów we wniosku skierowanym do TK odniosła się do przypadku tzw. aborcji eugenicznej, czyli przy podejrzeniu choroby lub upośledzenia. Stwierdzili oni, iż podważa ona konstytucyjne prawo do życia.
Prawo do życia a faza prenatalna
Trybunał podkreślił, iż życie ludzkie jest wartością w każdej fazie rozwoju i jako wartość, mającą swoje źródło w Konstytucji. Dlatego też powinno ono być chronione przez ustawodawcę. Trybunał utrzymuje, że nie można mówić o ochronie godności człowieka, jeśli nie zostały stworzone wystarczające podstawy do ochrony życia. W ocenie TK dziecko w prenatalnym okresie życia, jako istota ludzka, której przysługuje przyrodzona i niezbywalna godność, jest podmiotem mającym prawo do życia. Zatem system prawny musi gwarantować należytą ochronę owemu dobru.
Kwestia praw kobiet
Wyrok TK spotkał się z ogromnym sprzeciwem ze strony społeczeństwa. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni wyrażają swoje oburzenie na różne sposoby, m.in. przez protesty czy wypowiedzi na portalach społecznościowych. Powołują się na prawa kobiet do decydowania o własnym ciele. Natomiast w zdaniach odrębnych do wyroku TK sędziowie Kieres i Pszczółkowski przyznali, iż te prawa również zasługują na ochronę. Wg nich rodzina, a często kobieta, nie może być zdana na samotne i pozbawione realnej pomocy państwa, wychowanie dziecka ciężko upośledzonego.